URBANATOR

URBANATOR = SZTUKA W PRZESTRZENI PUBLICZNEJ / PUBLIC ART + DESIGN

Sekcja URBANATOR to świadome przekształcanie i formatowanie przestrzeni z myślą o jak najskuteczniejszym dotarciu do odbiorców w celu wywołania pozytywnej reakcji i twórczego fermentu. To także diagnozowanie aktualnej sytuacji miasta, jego architektury, potrzeb użytkowych – w tym przeprowadzanie badań i konsultacji eksperckich – wszystko w celu stworzenia rozwiązań i narzędzi sprzyjających rozwojowi miejskiej infrastruktury.

Otwarta formuła ARTLOOP, dostępność większości wydarzeń dla szerokiego grona odbiorców sprzyja budowaniu społecznego kontekstu dla sztuki współczesnej, która wychodzi ku odbiorcy, tworzy sytuację dialogu, wymiany i interakcji. Festiwal ingeruje w miejską tkanką poprzez działania wystawiennicze, instalacje przestrzenne typu site specific, w tym budowę obiektów, które na stałe wpiszą się w architekturę miasta.

NOCNA ZMIANA
Kuratorki: Roma Piotrowska I Emilia Orzechowska

Tematyka wystawy kontynuuje właściwe poprzednim edycjom festiwalu zainteresowanie tożsamością Sopotu. Sopot to miasto, które nigdy nie śpi i to właśnie ten aspekt kurortu zostanie poddany eksploracji w wystawie NOCNA ZMIANA. Każdy dzień festiwalu skupi się na innym aspekcie miejskiej nocy, prezentując cztery sekcje tematyczne odpowiadające poszczególnym dniom festiwalu: HEDONIZM / ZABAWA, EROS / PŁEĆ, BEZSENNOŚĆ / KOSZMAR oraz NOCNA ZMIANA / PODWÓJNE ŻYCIE, oferując oprócz nowych realizacji site specific w przestrzeni publicznej, program wydarzeń performatywnych. Wystawa pokazuje uznanych na arenie międzynarodowej artystów z Polski, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych oraz Kanady.

Dzień 1: HEDONIZM / ZABAWA

Sopot to zabawowa stolica Polski, dlatego sekcja ta dokonuje krytycznej analizy aspektów kultury popularnej związanych z życiem nocnym, współczesnych miejskich rytuałów, imprezowej etykiety oraz wiążących się z nią miłosnych kodów zachowań. Właśnie o tym jest video instalacja jednej z najbardziej znanych brytyjskich artystek, laureatki prestiżowej nagrody Turner Prize (1997) Gillian Wearing. Wystawa prezentuje również prace próbujące złamać popularną konwencję imprezy opartej na szybkim tańcu w grupie i proponuje alternatywne sposoby na zabawę, zmuszające do bardziej osobistego kontaktu pomiędzy uczestnikami. Festiwal zostanie otwarty przez „Slow Dance Party” – projekt kanadyjskiego artysty Sherwina Sullivan Tjia. Podczas wydarzenia będzie można przez cały wieczór usłyszeć tylko wolne piosenki oraz myślami powrócić do dawnych szkolnych lat. NOCNA ZMIANA zastanawia się także nad tym co sprawia nam przyjemność, przed czym uciekamy w hedonizm i na czym on polega. Artystka Kaye Winwood Projects zaaranżuje sytuację, która w nietuzinkowy sposób zadziała na nasze wszystkie zmysły.

Dzień 2: EROS / PŁEĆ

Noc to pora kiedy do głosu tradycyjnie dochodzi seksualność człowieka. W debacie publicznej o seksualności mówi się często tylko przy okazji tematów wstydliwych lub wrażliwych. Sekcja EROS i PŁEĆ bezpośrednio skupia się na roli jaką seksualność gra w naszym życiu i jak często spychana jest ona na trzeci plan (Maurycy Gomulicki). Część ta odnosi się także do pozycji i wizerunku narzuconym kobietom i mężczyznom, oraz do tożsamości płciowej. Artystka Kate Spence, zaprezentuje intymny, pomyślany dla jednego uczestnika, performance eksplorujący aspekty ludzkiej seksualności. Sopot ma znaczącą społeczność LGBT. Ten aspekt miasta zostanie poruszony w niezwykle subtelnej i bezpruderyjnej pracy Konrada Pustoły.

Dzień 3: BEZSENNOŚĆ / KOSZMAR

Kolejnym aspektem nocy przywoływanym przez wystawę jest sen (także ten zły, zakłócony koszmarami), oraz jego brak. Sekcja BEZSENNOŚĆ / KOSZMAR pokazuje prace odnoszące się do marzeń nocnych i koszmarów. Koszmary senne czy też zapisy osobistych lęków będzie można znaleźć w publikacji Basi Bańdy. W Willi Bergera Artur Malewski wprawi nas w melancholię, próbując zatrzymać, gdzieś pomiędzy doświadczeniem materialności a jej wspomnieniem.

Dzień 4: NOCNA ZMIANA / PODWÓJNE ŻYCIE

Ostatni dzień festiwalu zostanie poświęcony kulisom nocnego życia miasta, wszystkim tym aspektom, które pozwalają miastu sprawnie funkcjonować, a które często pozostają niezauważalne. Bogna Burska we współpracy z Klarą Bielawką przygotują monodram odnoszący się do kulis nocnego życia miasta. Zaprezentujemy kluczowy film dokumentalny, grupy Berwick Street Collective z 1970, opowiadający o eksploatacji sprzątaczek pracujących nocą w londyńskich biurowcach. Przedmiotem zainteresowania sekcji NOCNA ZMIANA jest również fenomen niestabilności, elastyczności i dyspozycyjności pracowników wykonujących swoją pracę w nocy na zasadach prekariatu i o tym właśnie będzie nowa praca Alicji Rogalskiej. Weźmiemy również pod lupę fenomen podwójnego życia, transformacji osobowości i statusu społecznego, która zachodzi u wielu osób każdego dnia i nocy, tak jak zostanie to przedstawione w projekcie „By Day, By Night” autorstwa Alyssy Gruen, Karoleen Decastro, Jona Chen oraz Patricka Ramos.

HEDONIZM / ZABAWA

Gillian Wearing (UK), „Broad Street” / wideo instalacja
Kiedy: 3-6 września, 10.00-20.00 / Miejsce: Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie

Współczesne techniki uwodzenia oraz zaloty pod pozorem tańca są tematem pięciokanałowej instalacji wideo „Broad Street” autorstwa jednej z najbardziej uznanych brytyjskich artystek Gillian Wearing. Instalacja, przedstawiająca typową angielską ulicę, pełną głośnych nocnych klubów zostanie zaprezentowana w pobliżu sopockich miejsc rozrywki.

Sherwin Sullivan Tjia (CA), „Slow Dance Party” / wydarzenie
Kiedy: 3 września, 21.00-01.00 / Miejsce: Hotel Maryla, ul. Sępia 22

„Slow Dance Party” to alternatywa dla klubów nocnych gdzie można usłyszeć tylko szybkie utwory. To nostalgiczny powrót do atmosfery szkolnych dyskotek, podczas których tańczyło się wolne tańce z „kilometrowym” odstępem między biodrami dziewczyn i chłopców. Podczas wydarzenia będzie można przez cały wieczór usłyszeć tylko wolne piosenki, które przywołają wspomnienia sprzed lat.

Kaye Winwood Projects (UK), „JAZDA” / wydarzenie
Kiedy: 3 września, 20.00-24.00 / Miejsce: tymczasowe przystanki przy Hotelu Sheraton (przed wejściu do Centrum Konferencyjnego) oraz przed Hotelem Maryla

Uwaga! Wydarzenie przeznaczone jest dla osób dorosłych. W projekcie zostanie użyte światło stroboskopowe, które może wywołać atak epilepsji u osób wrażliwych na światło.

Kaye Winwood Projects oferuje wydarzenia artystyczne opierające się na doświadczeniach zmysłowych. „JAZDA” to hedonistyczna podróż limuzyną, w której publiczność będzie mogła raczyć się doznaniami, budzącymi wszystkie zmysły. Limuzyna kursująca po centrum Sopotu na kilka godzin przeistoczy się w multisensoryczny stymulant działający na zmysł wzroku, węchu, słuchu i smaku. Pasażerowie zostaną poddani serii jadalnych doznań, dzięki specjalnie przygotowanemu menu, którego degustację ułatwi Pleha, performer z grupy Czarny Karzeł. Praca w satyryczny sposób komentuje współczesne rytuały oraz etykietę nocnych klubów. Dźwięk przygotował Andy Gordon.

EROS / PŁEĆ

Maurycy Gomulicki (PL/MEX), „Obelisk” / obiekt
Kiedy: 3-6 września / non-stop Miejsce: Ogród Hotelu Sofitel Grand Sopot
Praca pochodzi z prywatnej kolekcji Tomasza Tworka.

W przestrzeni ogrodu Hotelu Sofitel Grand Sopot stanie rzeźba Maurycego Gomulickiego, który pisze o niej: „Różowy Obelisk” był dla mnie niewątpliwie doświadczeniem otwierającym – jest to pierwszy duży obiekt o charakterze rzeźbiarskim jaki miałem okazję realizować w przestrzeni publicznej. Oryginalnie funkcjonował jako projekt site specific – zaprojektowany został specjalnie do prezentacji na poznańskim rynku. Powstał w opozycji do znajdującego się tam późnośredniowiecznego pręgierza, którego wzniesienie „sfinansowane zostało z grzywien nakładanych na służące noszące przesadnie eleganckie stroje”. Ponury ten artefakt stanowi dziś jedną z atrakcji turystycznych Poznania. Interesowało mnie stworzenie obiektu paralelnego, a jednocześnie zasadniczo odmiennego w swej wymowie – słupowi męczarni został przeciwstawiony pal rozkoszy. Obydwa te zdarzenia symboliczno-formalne mają wyraźny rys falliczny są jednak skrajnie odmienne w swej wymowie. Brutalny, twardy, kanciasty pręgierz uzyskał swoje alter ego w postaci obiektu o formie zmysłowej, przywodzącej na myśl toczone figury szachowe, tralki pałacowej balustrady, azjatyckie stupy a przede wszystkim erotyczną zabawkę – przeskalowane różowe dildo. Projekt ten był dla mnie tyleż okazją do zwrócenia uwagi na zasadność celebrowania zmysłowej przyjemności, co wyeksponowania szczególnego rodzaju kulturowej hipokryzji, która sprawia, że łatwo asymilujemy mroczną niesamowitość cierpienia, mamy natomiast problem z wprowadzeniem, tak esencjonalnej w życiu człowieka, erotyki do publicznego obiegu. (…) Z satysfakcją przyjąłem zaproszenie do zaprezentowania „Różowego Obelisku” na tegorocznej edycji Festiwalu ARTLOOP – tym bardziej, że trzy lata temu miałem okazję pokazać tu powstałą w podobnej intencji instalację „Relax & Luxus”. Podobne działanie wydaje mi się szczególnie adekwatne w takich właśnie realiach, gdyż postrzegam kurort, jakim niewątpliwie jest Sopot, jako miejsce, w którym nadzieja na przeżycie erotycznej, wakacyjnej przygody jest jednym z najbardziej naturalnych magnesów determinującym jego dynamikę i tożsamość. Jako lokalizację wybrałem tereny Grand Hotelu – komfort i hotelowe zacisze sprzyjają miłości, a każdy ogród jest, w mikro skali, powidokiem Edenu, z którego zostaliśmy wygnani, gdy poznaliśmy smak cielesnej rozkoszy. | Maurycy Gomulicki, Warszawa 18 sierpnia 2015

Konrad Pustoła (PL), seria zdjęć z cyklu „Dark rooms” (2007 – 2009) / seria fotografii
Kiedy: 1-15 września / non-stop / Miejsce: różne lokalizacje w Sopocie

Projekt składa się z serii fotografii przedstawiających puste wnętrza klubowych darkroomów, wykonanych nad ranem po opuszczeniu klubu przez uczestników a przed jego posprzątaniem. Chodzi o pokazanie tej przestrzeni z jej spokojną, choć zarazem niepokojącą energią, niejako ciepłą jeszcze od działań obecnych przed chwilą ludzi. O zajrzenie do środka tego, co zwykle głęboko ukryte, a w związku z tym obłożone niedopowiedzeniami i stereotypowymi wyobrażeniami kulturowymi i wizualnymi – tym razem jednak bez egzaltowanej pruderii lub fałszywej odwagi. O przyjrzenie się fizycznym, przestrzennym uwarunkowaniom alternatywnego sposobu przekształcania rzeczywistości.

Kate Spence (UK), „Every Time We Say Goodbye” / performance
Kiedy: 4 września, 19.00- 22.00 / Miejsce: Spółdzielnia Socjalna „Dwie Zmiany”

Kate Spence w swoim performance’ie będzie zapraszać publiczność do smutnego i intymnego tańca, podczas którego nic więcej nie istnieje, poza melodią „Every Time We Say Goodbye” Elli Fitzgerald. Artystka nie obawia się oddać kontroli uczestnikowi, wykorzystując przy tym zmysłowe elementy mające na celu przyciągać bądź odpychać.

BEZSENNOŚĆ / KOSZMAR

Artur Malewski (PL), „tfuj” / obiekt
Kiedy: 3-6 września, 12.00-18.00 / Miejsce: Willa Bergera, ul. Obrońców Westerplatte 24 (wejście z tyłu ogrodu przez werandę)

Kurz jest niejako zapisem historii lokalu. Jest pyłem złożonym z różnych drobin organicznych. Może zawierać resztki pokarmowe, drobiny roślin, pyłki, zarodniki grzybów pleśniowych, włosy, naskórek, paznokcie, sierść zwierząt, włókna ubrań i mebli, piasek, sadze, popiół, jaja owadów, wydaliny. Ze względu na charakter lokalu jak i jego użytkowników każde pomieszczenie ma inny skład kurzu. Można powiedzieć, że swój własny, osobisty. Kurz użyty w realizacji „tfuj” został zebrany w okresie wakacyjnym z hoteli, teatru i galerii w Sopocie.

Instalacja przestrzenna:
1. Obiekt rzeźbiarski, wysokość 190 cm, stelaż, kurz, 2015
2. Odgłosy insektów, audio, loop, 2015

Basia Bańda (PL), „Moje Twoje” / publikacja
Kiedy: 3-6 września, 12.00-18.00 / Miejsce: Willa Bergera, ul. Obrońców Westerplatte 24 (wejście z tyłu ogrodu przez werandę)

Akwarele artystki mogą być interpretowane jako koszmary senne lub zapis osobistych lęków. Szalony świat z obrazów Bańdy to zarazem artystyczne wyrażenie wspomnień, obsesji i fantazji, połączenie tego co straszne, miłe, ładne i brzydkie. Prace Basi zostaną zaprezentowane w formie bezpłatnej publikacji nietypowanego sennika/zeszytu, w którym widzowie będą mogli zapisać/narysować także swoje „złe sny”. Artystka tak pisze o swojej najnowszej pracy: Każdego z nas gnębią jakieś koszmary. Czasami jest to powracający zły sen, czasami irracjonalne lęki, których przyczyny ciężko dociec, czasami zdarzają się także koszmary, które wynikają z przygnębiającej rzeczywistości. W swoich pracach skupiłam się przede wszystkim na tych lekach nie do końca uzasadnionych, które pojawiają się znikąd i dręczą nas mimo, że wszystko wydaje się w porządku. Malując potwory czyhające gdzieś wokół, pozbywam się tych leków. Wydawnictwo, które powstało z okazji Festiwalu ma zachęcić widzów do pozbycia się swoich leków i niepokojących myśli, a być może ktoś w moich koszarach odnajdzie także swoje?

NOCNA ZMIANA / PODWÓJNE ŻYCIE

Alicja Rogalska (UK/PL), „Pomnik Prekariuszy” / wydarzenie
Kiedy: 6 września, 12.00-15.00 / Miejsce: Park Północny (okolice Klubu Sfinks 700)

Prekariusz, z łacińskiego precarius (zdany na prośbę, łaskę) to obecnie największa i stale powiększająca się klasa społeczna. Prekariusze są seryjnymi stażystami, pracownikami tymczasowymi, bezrobotnymi, osobami zatrudnionymi na umowach śmieciowych lub pracującymi na stanowiskach znacznie poniżej swojego wykształcenia. Mimo jednej z najniższych w Polsce stóp bezrobocia, wielu mieszkańców Sopotu i niemal wszyscy przyjezdni pracownicy sezonowi, funkcjonują na zasadach prekariatu. Prekariusze muszą być ciągle dyspozycyjni, często pracują wieczorem lub w nocy. Elastyczność i akceptacja ciągłej niepewności stała się nowym wymogiem rynku pracy, ale także nowym reżimem cielesnym. Nowy projekt Alicji Rogalskiej „Pomnik Prekariuszy”’ dotyczy właśnie tych kwestii.

Berwick Street Collective (UK), „Nightcleaners” (1970) / projekcja filmu
Kiedy: 6 września, 17.30-19.00 / Miejsce: Obiekt Zamiana, Plac Przyjaciół Sopotu

„Nightcleaners” to dokument zrealizowany przez członków Berwick Street Collective (Marc Karlin, Mary Kelly, James Scott i Humphry Trevelyan), w ramach kampanii mającej na celu zjednoczenie eksploatowanych w pracy nocnych sprzątaczek. Film został uznany za kluczowe dzieło, jednego z prekursorów współczesnej sztuki zaangażowanej politycznie i społecznie.

Bogna Burska (PL), „Przyjemna i pożyteczna” / monodram
Kiedy: 6 września, 19.30-20.30 / Miejsce: Teatr na Plaży, ul. Mamuszki 2
Tekst i reżyseria: Bogna Burska
Wykonanie: Klara Bielawka

Bogna Burska we współpracy z Klarą Bielawką zaprezentują monodram pod tytułem „Przyjemna i pożyteczna”, który premierowo zostanie zaprezentowany na zakończenie Festiwalu na scenie Teatru na Plaży.

„Przyjemna i pożyteczna” to monodram o pracy.
O pracy, wakacjach, uczuciach i pieniądzach.

„Przyjechałam z Pszczółek do Sopotu.
W tym mieście, o tej porze roku nie jest najlepiej.
Każdy chce leżeć sam
ze sobą
ale wszyscy spotykają się w jednym miejscu.”

Karoleen Decastro, Alyssa Gruen, Patrick Ramos, Jon Chen (USA), „By Day, By Night” / prezentacja
Kiedy: 6 września, od 12.00 do zamknięcia / Miejsce: Spółdzielnia Socjalna „Dwie Zmiany”

„By Day, By Night” („Za dnia i w nocy”) to projekt o ludziach, którzy postanowili pozostać wierni swoim marzeniom. Wielu z nich w ciągu dnia to studenci, nauczyciele, księgowi, rodzice, a w nocy barmani, artyści, muzycy i fotografowie. Dokumentacja akcji, którą grupa przeprowadziła wśród mieszkańców Nowego Jorku, zostanie zaprezentowana na monitorach w Dwóch Zmianach. Dołącz do projektu i podziel się swoją nocną pasją poprzez hasztag #ByDayByNightProject.